SAILING DOCTORS …
Het is nog vroeg als we met een team
van 2 social workers, 2 verplegenden
en 1 arts met de jeep naar Ramganga rijden. Een tocht van bijna anderhalf uur.
Niet omdat de afstand zo groot is, wel omwille van de slechte wegeninfrastructuur
en de vele dorpen die we door moeten. Ramganga het laatste stadje vooraleer we
de uitgestrekte Sunderban intrekken aan de monding van de Ganges. Het
deltagebied South 24 Parganas in de Golf van Bengalen omvat 102 eilanden en
wordt bewoond door meer dan 8 miljoen mensen. Het is een zeer achtergesteld,
vergeten gebied. Als je aandacht niet voortdurend werd getrokken door de tempeltjes,
huisaltaren of andere naar de vele Indische goden verwijzende beelden en
beeldjes, zou je denken … door God verlaten. Door het State Government van West – Bengalen in elk geval.
Miljoenen mensen leven, overleven in
uiterst moeilijke en mensonwaardige omstandigheden: een inkomen dat zelden de
armoedegrens overschrijdt, jaarlijks bedreigd door natuurrampen. Er is een
bijna totaal gebrek aan gezondheidszorg, onderwijs en werkgelegenheid. Families
leven van landbouw en veeteelt, al zijn dit grote woorden voor een paar aren
rijst, aardappelen, ajuinen of enkele andere groentesoorten. Meestal hebben ze ook
1 tot 4 koeien of geiten en een paar kippen. Door eb en vloed van het zeewater
en de jaarlijkse overstromingen, met verzilting van de bodem tot gevolg, is er
vaak slechts één oogst per jaar. De productiviteit is laag, honger nooit ver
weg. Ook dit jaar valt de rijstoogst zwaar tegen. Ondervoeding is dan ook een
steeds terugkerende probleem bij baby’s en kinderen, in vele gevallen een onmiddellijk
gevolg van te eenzijdige of ondervoeding van de moeder tijdens de zwangerschap,
bij en na de geboorte. Slechts één maaltijd per dag – wat rijst en dhal of een
paar stukjes naan, Indisch brood – is geen uitzondering.
Veel mannen trekken voor weken, maanden
weg naar de stad, naar het buitenland. Zo is er Habib Mulah, een moslim van
ongeveer 45, werkzaam in Dubai. Tien maand per jaar is hij van huis weg,
werkend als middleman –
tussenpersoon, verkoper – voor granen. Hij heeft zich kunnen opwerken en zijn
gezin met een zoon en een dochter, het comfort van een stenen huis kunnen
bieden. We drinken samen thee, praten over hun levensomstandigheden en proberen
ons heel eventjes in te leven.
Andere gezinnen leven van
thuisarbeid, maken bloemen van spongewood,
sari’s of klein huishoudmateriaal en afhankelijk van het dorp of het eiland
rollen ze ook bidi’s, de ongezonde maar overal verspreidde kleine nationale
sigaret. Huisarbeid, met de ganse familie, ook de kinderen. Het hele systeem
wordt meestal beheerd en beheerst door middlemen
en is vaak in handen van plaatselijke bendes.
Armoede dwingt mensen ook vaak tot
onaanvaardbare situaties en handelingen, child
traffic, child labour, domestic work, bounded labour. Niet zelden worden
ouders misleid en bedrogen door verleidelijke voorstellen van tewerkstelling en
arbeid in de stad, meestal aangeboden aan jonge kinderen en meisjes. Vaak
worden kinderen ontvoerd. De realiteit waarin deze kinderen terecht komen is
van een heel andere soort, zodat we opnieuw uitkomen bij kinderarbeid,
slavenwerk en prostitutie. Neen, ik overdrijf niet ! In India alleen zouden er
meer dan 18 miljoen kinderen of ongeveer 1,5 % van de bevolking, verdwenen
zijn.
Het projectgebied van PAZ – SSDC is
gelegen op ongeveer 65 km ten zuiden van Kolkata, de backwaters, een van de meest achtergestelde en verwaarloosde
gebieden in deze regio. Er leven ongeveer 185.000 mensen verspreid over een
tiental dorpen. Transportmogelijkheden zijn zeer beperkt, de toegankelijkheid
tot gezondheidszorg en basisonderwijs is absoluut ontoereikend.
Sinds 1986 is Sunderban Social
Development Centre, een seculiere niet-gouvernementele social - profit organisatie
en partner van PAZ in deze regio werkzaam. Zij werken aan de promotie en de
uitbouw van basisgezondheidszorg, onderwijs en gemeenschapsvorming. SSDC is
voortrekker inzake gezondheidszorg. Het aanbod is uitgebreid, gedifferentieerd
en gebaseerd op de noden van de plaatselijke bevolking. Een oogkliniek en een
kinderziekenhuis gericht op de bestrijding van ondervoeding met hieraan
gekoppeld de ambulante eye - en mother
& child camps zijn hier van onschatbare waarde. Initiatieven met
betrekking tot hygiëne, voeding, educatie en gemeenschapsopbouw bieden
informatie en bewustmaking. Projecten rond waterzuivering, volksgezondheid en
women empowerment versterken de plaatselijke gemeenschappen. SSDC voert ook
actie ter voorkoming van en tegen mensenhandel, kinderarbeid en early marriage. Zij stimuleren de
oprichting van en werken mee met zelfhulp-, spaar- en jongerengroepen. De CPC -
child protection committees - en het child parliament zijn sterke en
efficiënte fora voor jongeren.
Gedwongen door de weersomstandigheden
en de jaarlijks terugkerende natuurrampen heeft SSDC ook een volledig programma
noodhulp opgezet.
Maar nu terug naar Ramganga, waar
de clinic boat op ons ligt te wachten
…
Zowel de toegankelijkheid van de
gezondheidszorg – op verre afstand van de eilanden – als de werking van SSDC –
vooral in haar ambulante zorgverstrekking – werden en worden voortdurend
bemoeilijkt door een gebrek aan transportmogelijkheden en wegeninfrastructuur. De
weg van de patiënt naar de zorgverstrekker was onbestaand, vol hindernissen of
onbetaalbaar. Waarom moet de patiënt altijd naar de arts of de verpleegkundige
? Waarom niet met de arts en de verpleegkundige naar de patiënt ? Ooit de
Australische reeks “flying doctors”
gezien ? Voor SSDC en PAZ zonder meer te hoog gegrepen. Maar waarom in dit
Sunderban – gebied geen “sailing doctors”?
Als ik een vijftal jaar geleden de
idee opperde bij Gopal en Bhakta, de gedreven leiders van SSDC, was er
onmiddellijk enthousiasme maar ook grote twijfel: toch niet te betalen ! Een
mooie droom, een realiteit zo ver weg. Maar dromen zijn er nu eenmaal om
gerealiseerd te worden … believe in your
dreams, they were given to you for a reason! De idee liet mij niet meer
los. Alle mogelijke scenario’s kwamen ter sprake, ontwerpen werden uitgetekend
en hertekend, ramingen gemaakt, gewijzigd, mensen werden aangesproken, boten
gezocht en bezocht, een nieuwe boot een bestaande boot, financiering wie, waar,
hoeveel ? Een zoektocht van bijna twee
jaar.
Woensdag 11 juli 2012, een dag om
nooit te vergeten. Voor de eerste keer varen we met de clinic boat naar één van de vele eilanden, een eerste mother & child camp, een raadpleging
voor kinderen tot 5 jaar. Meer dan 120 moeders komen met hun kinderen naar de
raadpleging op de boot. Dat de nood er is, is meer dan duidelijk.
Het was een beloftevolle start. Het is en blijft een meer dan noodzakelijk project om basisgezondheidszorg voor zoveel mogelijk mensen bereikbaar te maken. Dit moet en zal de toekomst zijn van de ambulante zorg in de Sunderban. Meer dan drie jaar later vaart de boot nog steeds, bereiken we honderden kinderen en gezinnen. Niet zonder moeilijkheden, omwille van de kostprijs, ongeveer 220 € per dag. Een kostprijs die niet betaald kan worden door de gebruikers, zij hebben de middelen niet. Ondanks het feit dat we een kleine symbolische bijdrage – een soort remgeld – willen vragen, zal het project afhankelijk blijven van meerdere, geëngageerde sponsors. Hen zijn we zeer dankbaar voor de mogelijkheid die ze ons geboden hebben om dit project op te starten, om het levenskansen te bieden. Samen met hen willen we onze “clinic boat” de duurzaamheid bieden die zo noodzakelijk is voor de bewoners van de Sunderban. Dit project willen we nooit stopzetten, integendeel … uitbreiden !
Vandaag stonden we in Ramganga opnieuw aan het roer, op het dek. Klaar om uit te varen … “sailing doctors” onderweg naar Banashyam Nagar, een van de vele eilanden. Een team verpleegkundigen, sociale werkers en een arts, samen enthousiast voor anderen. Ondanks al het slechte nieuws dat altijd overheerst, is er ook veel goed nieuws …
Solidariteit en engagement bestaan nog, overal ter wereld. Hier krijgt het gestalte door Gopal, Bhakta, Saratchendra, Sudesna, Sawpna … en nog zovele anderen.
Het werd een drukke, maar mooie dag
!
Bart
Massart
Sunderban,
13.11.2015
Geen opmerkingen:
Een reactie posten