zondag 15 november 2015

Sailing doctors ...

SAILING DOCTORS …

Het is nog vroeg als we met een team van 2 social workers, 2 verplegenden en 1 arts met de jeep naar Ramganga rijden. Een tocht van bijna anderhalf uur. Niet omdat de afstand zo groot is, wel omwille van de slechte wegeninfrastructuur en de vele dorpen die we door moeten. Ramganga het laatste stadje vooraleer we de uitgestrekte Sunderban intrekken aan de monding van de Ganges. Het deltagebied South 24 Parganas in de Golf van Bengalen omvat 102 eilanden en wordt bewoond door meer dan 8 miljoen mensen. Het is een zeer achtergesteld, vergeten gebied. Als je aandacht niet voortdurend werd getrokken door de tempeltjes, huisaltaren of andere naar de vele Indische goden verwijzende beelden en beeldjes, zou je denken … door God verlaten. Door het State Government van West – Bengalen in elk geval.


Miljoenen mensen leven, overleven in uiterst moeilijke en mensonwaardige omstandigheden: een inkomen dat zelden de armoedegrens overschrijdt, jaarlijks bedreigd door natuurrampen. Er is een bijna totaal gebrek aan gezondheidszorg, onderwijs en werkgelegenheid. Families leven van landbouw en veeteelt, al zijn dit grote woorden voor een paar aren rijst, aardappelen, ajuinen of enkele andere groentesoorten. Meestal hebben ze ook 1 tot 4 koeien of geiten en een paar kippen. Door eb en vloed van het zeewater en de jaarlijkse overstromingen, met verzilting van de bodem tot gevolg, is er vaak slechts één oogst per jaar. De productiviteit is laag, honger nooit ver weg. Ook dit jaar valt de rijstoogst zwaar tegen. Ondervoeding is dan ook een steeds terugkerende probleem bij baby’s en kinderen, in vele gevallen een onmiddellijk gevolg van te eenzijdige of ondervoeding van de moeder tijdens de zwangerschap, bij en na de geboorte. Slechts één maaltijd per dag – wat rijst en dhal of een paar stukjes naan, Indisch brood – is geen uitzondering.

Veel mannen trekken voor weken, maanden weg naar de stad, naar het buitenland. Zo is er Habib Mulah, een moslim van ongeveer 45, werkzaam in Dubai. Tien maand per jaar is hij van huis weg, werkend als middleman – tussenpersoon, verkoper – voor granen. Hij heeft zich kunnen opwerken en zijn gezin met een zoon en een dochter, het comfort van een stenen huis kunnen bieden. We drinken samen thee, praten over hun levensomstandigheden en proberen ons heel eventjes in te leven.

Andere gezinnen leven van thuisarbeid, maken bloemen van spongewood, sari’s of klein huishoudmateriaal en afhankelijk van het dorp of het eiland rollen ze ook bidi’s, de ongezonde maar overal verspreidde kleine nationale sigaret. Huisarbeid, met de ganse familie, ook de kinderen. Het hele systeem wordt meestal beheerd en beheerst door middlemen en is vaak in handen van plaatselijke bendes.
Armoede dwingt mensen ook vaak tot onaanvaardbare situaties en handelingen, child traffic, child labour, domestic work, bounded labour. Niet zelden worden ouders misleid en bedrogen door verleidelijke voorstellen van tewerkstelling en arbeid in de stad, meestal aangeboden aan jonge kinderen en meisjes. Vaak worden kinderen ontvoerd. De realiteit waarin deze kinderen terecht komen is van een heel andere soort, zodat we opnieuw uitkomen bij kinderarbeid, slavenwerk en prostitutie. Neen, ik overdrijf niet ! In India alleen zouden er meer dan 18 miljoen kinderen of ongeveer 1,5 % van de bevolking, verdwenen zijn.  

Het projectgebied van PAZ – SSDC is gelegen op ongeveer 65 km ten zuiden van Kolkata, de backwaters, een van de meest achtergestelde en verwaarloosde gebieden in deze regio. Er leven ongeveer 185.000 mensen verspreid over een tiental dorpen. Transportmogelijkheden zijn zeer beperkt, de toegankelijkheid tot gezondheidszorg en basisonderwijs is absoluut ontoereikend.

Sinds 1986 is Sunderban Social Development Centre, een seculiere niet-gouvernementele social - profit organisatie en partner van PAZ in deze regio werkzaam. Zij werken aan de promotie en de uitbouw van basisgezondheidszorg, onderwijs en gemeenschapsvorming. SSDC is voortrekker inzake gezondheidszorg. Het aanbod is uitgebreid, gedifferentieerd en gebaseerd op de noden van de plaatselijke bevolking. Een oogkliniek en een kinderziekenhuis gericht op de bestrijding van ondervoeding met hieraan gekoppeld de ambulante eye - en mother & child camps zijn hier van onschatbare waarde. Initiatieven met betrekking tot hygiëne, voeding, educatie en gemeenschapsopbouw bieden informatie en bewustmaking. Projecten rond waterzuivering, volksgezondheid en women empowerment versterken de plaatselijke gemeenschappen. SSDC voert ook actie ter voorkoming van en tegen mensenhandel, kinderarbeid en early marriage. Zij stimuleren de oprichting van en werken mee met zelfhulp-, spaar- en jongerengroepen. De CPC - child protection committees - en het child parliament zijn sterke en efficiënte fora voor jongeren.
Gedwongen door de weersomstandigheden en de jaarlijks terugkerende natuurrampen heeft SSDC ook een volledig programma noodhulp opgezet.

Maar nu terug naar Ramganga, waar de clinic boat op ons ligt te wachten …

Zowel de toegankelijkheid van de gezondheidszorg – op verre afstand van de eilanden – als de werking van SSDC – vooral in haar ambulante zorgverstrekking – werden en worden voortdurend bemoeilijkt door een gebrek aan transportmogelijkheden en wegeninfrastructuur. De weg van de patiënt naar de zorgverstrekker was onbestaand, vol hindernissen of onbetaalbaar. Waarom moet de patiënt altijd naar de arts of de verpleegkundige ? Waarom niet met de arts en de verpleegkundige naar de patiënt ? Ooit de Australische reeks “flying doctors” gezien ? Voor SSDC en PAZ zonder meer te hoog gegrepen. Maar waarom in dit Sunderban – gebied geen “sailing doctors”?  

Als ik een vijftal jaar geleden de idee opperde bij Gopal en Bhakta, de gedreven leiders van SSDC, was er onmiddellijk enthousiasme maar ook grote twijfel: toch niet te betalen ! Een mooie droom, een realiteit zo ver weg. Maar dromen zijn er nu eenmaal om gerealiseerd te worden … believe in your dreams, they were given to you for a reason! De idee liet mij niet meer los. Alle mogelijke scenario’s kwamen ter sprake, ontwerpen werden uitgetekend en hertekend, ramingen gemaakt, gewijzigd, mensen werden aangesproken, boten gezocht en bezocht, een nieuwe boot een bestaande boot, financiering wie, waar, hoeveel ?  Een zoektocht van bijna twee jaar.

Woensdag 11 juli 2012, een dag om nooit te vergeten. Voor de eerste keer varen we met de clinic boat naar één van de vele eilanden, een eerste mother & child camp, een raadpleging voor kinderen tot 5 jaar. Meer dan 120 moeders komen met hun kinderen naar de raadpleging op de boot. Dat de nood er is, is meer dan duidelijk.



Het was een beloftevolle start. Het is en blijft een meer dan noodzakelijk project om basisgezondheidszorg voor zoveel mogelijk mensen bereikbaar te maken. Dit moet en zal de toekomst zijn van de ambulante zorg in de Sunderban. Meer dan drie jaar later vaart de boot nog steeds, bereiken we honderden kinderen en gezinnen.  Niet zonder moeilijkheden, omwille van de kostprijs, ongeveer 220 € per dag. Een kostprijs die niet betaald kan worden door de gebruikers, zij hebben de middelen niet. Ondanks het feit dat we een kleine symbolische bijdrage – een soort remgeld – willen vragen, zal het project afhankelijk blijven van meerdere, geëngageerde sponsors. Hen zijn we zeer dankbaar voor de mogelijkheid die ze ons geboden hebben om dit project op te starten, om het levenskansen te bieden. Samen met hen willen we onze “clinic boat” de duurzaamheid bieden die zo noodzakelijk is voor de bewoners van de Sunderban. Dit project willen we nooit stopzetten, integendeel … uitbreiden !


Vandaag stonden we in Ramganga opnieuw aan het roer, op het dek.  Klaar om uit te varen … “sailing doctors” onderweg naar Banashyam Nagar, een van de vele eilanden. Een team verpleegkundigen, sociale werkers en een arts, samen enthousiast voor anderen. Ondanks al het slechte nieuws dat altijd overheerst, is er ook veel goed nieuws … 

Solidariteit en engagement bestaan nog, overal ter wereld. Hier krijgt het gestalte door Gopal, Bhakta, Saratchendra, Sudesna, Sawpna … en nog zovele anderen.
Het werd een drukke, maar mooie dag !

Bart Massart

Sunderban, 13.11.2015

Geen opmerkingen:

Een reactie posten